سیفون ها
– تعریف سیفون : در سیستم لوله کشی فاضلاب سیفون همراه با آب درون آن وسیله ایست که برای جلوگیری از ورود هوای نامطبوع داخل شبکه ی فاضلاب داخل ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
– ساختمان سیفون : به شکلی است که پس از هر بار تخلیه، مقداری آب در داخل آن باقی می ماند.به طوری که این مایع ارتباط فضای داخلی لوله ی فاضلاب را با فضای داخل ساختمان قطع می کند . آب داخل سیفون راآب بند می نامند وعمق آب بندی،ارتفاع ستون آبی است که بین قسمت سرریز وعمق گلوی سیفون واقع شده است.
سیفون ها معمولا از نظر عمق آب بندی دو نوع می باشند : یکی از آنها آب بندی معمولی است که عمق آب بندی آن حدود۵ سانتی متر است ودیگری سیفون با آب بند عمیق که عمق آن دو برابر قبلی(حدود۱۰ سانتی متر)است .سیفون با آب بندی معمولی،در سیستم هایی از لوله کشی که تحت شرایط عادی کار می کنند،به کار میرود.بیشتر سیفون های لوله کشی فاضلاب ساختمان ها از این نوع است.
سیفون با آب بندی عمیق را می توان درشرایط عادی نیزبه کار برد.ولی معمولادر شرایط غیر عادی ازقبیل گرمای زیاد،افزایش و کاهش فشار جو،ودر مواردی که سیستم هواکش کامل نباشد،مورد استفاده قرار می گیرد.
– طرز کار سیفون :سطح آب داخل سیفون در حالت عادی وقبل از تخلیه ی فاضلاب به داخل آن در سطح فرار دارد.
پس از تخلیه ی فاضلاب وسایل بهداشتی در داخل سیفون،ارتفاع آب به تدریج زیاد می شود وارتفاع آب نیز به طور همزبان بالا می آید تا زمانی که سطح آب به سرریز لوله ی خروجی سیفون برسد ازاین لحظه به بعد،هرچه آب واردلوله ورودی سیفون بشوداز لوله ی خروجی آن خارج می گردد.
انواع سیفون ها
متداول ترین نوع سیفون ها، سیفونهای پی وی اس هستند. هریک از آنها خود به اشکال مختلفی ساخته می شوند ولی کارآمد ترین سیفون ها، سیفون های شترگلو نام دارند.
از سیفون های شترگلو،برای اتصال به دستشویی ها،لگن ها،آبریزها،شیرهای آبخوری وحمام ها استفاده می کنند.
علل از بین رفتن آب بندی سیفون ها:
یکی از مشکلات معمول در یک سیستم فاضلاب،ازبین رفتن آب بندی سیفون است.آب بندی سیفون ممکن است بر اثر هواکش نامناسب شبکه و به دنبال آن به وجود آمدن اختلاف فشار در دو طرف مایع سیفون از بین برود.
درمجموع از بین رفتن آب بندی سیفون ها ممکن است ناشی از علل زیر باشد:
– سیفوناژ
– تبخیر شدن آب سیفون
– کشش لوله های مو یین
– لوله هواکش از تخلیه ی آب بند جلوگیری خواهد کرد
– لوله ی قایم فاضلاب سبک
شبکه ی فاضلاب تخلیه می گردد.این عمل را که در نتیجه ی به وجود آمدن شرایط عدم تعادل فشار هوا صورت می گیرد سیفوناژمی نامند.
سیفوناژ به دوصورت زیر به وجود می آید:
الف- سیفوناژمستقیم(سیفوناژخود به خود):غالبا درسیفون هایی که در وسایل بهداشتی کوچک مانند دست شویی یا لگن ظرفشویی به کار می روندومجهز به لوله ی هواکش نیستند.سیفوناژ مستقیم به وجود می آید.این سیفوناژ نتیجه ی عدم تعادلی است که بر اثر تخلیه ی سریع فاضلاب تولید می شود،چون این گونه وسایل بهداشتی دارای کف مقعری هستند.فاضلاب محتوی آنها به طور ناگهانی خالی می شودو بعدا نیزآب کافی برای تامین مجددآب بندی سیفون درآن باقی نمی ماند.
ب-سیفوناژغیر مستقیم:آب بندی سیفون ممکن است به طور غیر مستقیم یا بر اثرجریان فاضلاب در مجرای لوله ی خروجی بعد از سیفون ازبین برود،این مشکل غالبا درتاسیسات لوله کشی پیش می آید.هنگامی که فاضلاب وسایل بهداشتی در طبقات ساختمان،درلوله ی قایم مشترکی تخلیه می شود،حرکت فاضلاب باعث ایجاد مکش درمجرای خروجی سیفون وسیله ی بهداشتی دیگر که درسطح پایین تری قرار دارد می شود و آب بندی آن را ازبین می برد.
یک دستشویی در طبقه ی اول و یک لگن ظرفشویی را در طبقه دوم یک ساختمان،که بدون لوله ی هواکش می باشد تصور کنید
هر دو وسیله ی بهداشتی دارای یک لوله ی فاضلاب مشترک اند.زمانی که ازهیچ کدام آنها استفاده نمی شود،فشار هوا در دو طرف سیفون هردووسیله یکسان و برابرفشارجو است وآب بندی سیفون ها درحال تعادل باقی می ماند.
ولی هنگامی که فاضلاب لگن ظرفشویی در لوله ی قایم تخلیه می شود.سرعت جریان آب ،هوای داخل مجرای خروجی سیفون دست شویی واقع در طبقه ی پایین را می مکد.در نتیجه،در این مجرا مکش ایجاد می شود وبر اثر فشار هوای محل،آب داخل سیفون دست شویی واقع در طبقه ی پایین را می مکد.درنتیجه در این مجرامکش ایجاد می شودوبر اثرفشار هوای محل،آب داخل سیفون دست شویی نیز تخلیه می گردد.تحت این شرایط،پس از تخلیه ی سیفون،امکان تجدید آب بندی آن وجود ندارد.
با نصب لوله ی هواکش در سیستم لوله کشی فاضلاب،می توان از سیفوناز غیر مستقیم نیز جلوگیری کرد.
تبخیر شدن آب سیفون:
ازبین رفتن آب بندی سیفون ها براثر تبخیر،یک پدیده ی طبیعی است که به ندرت اتفاق می افتد.
در شرایط عادی،چندین روز طول می کشد تا آب داخل سیفون ها تبخیر شودومعمولابا استفاده ی مجدد از وسایل بهداشتی این مشکل برطرف می شود.
به کاربردن سیفون هایی با عمق آب بندی بیشتر،زمان تبخیررا طولانی تر می کندودر طول این مدت نیزاحتمال استفاده ی مجدد از وسیله ی بهداشتی وپر شدن سیفون زیاد است.
کشش لوله های مویین
از بین رفتن آب بندی سیفون هابراثرخاصیت کشش لوله های مویین خیلی کم اتفاق می افتد.بلکه این اشکال هنگامی رخ می دهد که یک جسم خارجی مانند پارچه،نخ یا یک نوار پارچه ای از داخل سیفون به طرف مجرای خروجی آن آویزان شود.
اگر کهنه یا پارچه مانند فیتیله ،آب داخل سیفون رابه طرف بالابکشد.آب ریسمان از مجرای خروجی سیفون،درلوله ی تخلیه می چکد.در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد،سرعت جذب آب به وسیله ی کهنه یا پارچه بیشتر شده وآب بندی سیفون به سرعت از بین می رود.
– سیفون راه بند:نصب سیفون در مجرای تخلیه ی فاضلاب ساختمان به شبکه فاضلاب شهری،برای جلوگیری ازنفوذ گازهای مضر موجود در شبکه فاضلاب شهری به داخل سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمان ضروری است.معمولا مجرای ورودی و خروجی این سیفون،همتراز است.
این سیفون دارای یک انشعاب است که با یک لوله ی عمودی تا کف ساختمان امتداد یافته،از آن به عنوان مجرای بازدید وتمیز کردن لوله استفاده می شود.لوله دیگری روی خط فاضلاب نصب می گردد تا ازتخلیه آب سیفون جلوگیری نماید.
سیفون چربی گیر: در مواردی که احتمال ورود چربی از طریق سینک های ظرف شویی به داخل سیستم فاضلاب وجود دارد باید در بین لوله ی فاضلاب وسینک های ظرفشویی سیفون چربی گیر نصب شود. چربی ورودی به داخل سیفون تحت تاثیر آب سفت میشودوبه صورت دوره ای با بلند کردن سینی مشبک خارج می شود.
سیفون ، فاضلاب ، کف شور ، راه آب ، ساختار سیفون
